بررسی ارگونومیکی وضعیت‌های بدنی انجام کار در شاغلیـن حـرف خیاطی، کفاشی، سراجی و قالی‌بافی به روش ارزیابی OCRA

زمینه و هدف: در میان اختلالات اسکلتی عضلانی ناشی از کار، اختلالات اندام فوقانی قسمت عمده ای را به خود اختصاص داده است. این امر میتواند از سویی به دلیل ظرافت و آسیب پذیری بیشتر این اندام ها و از سوی دیگر به دلیل درگیر بودن بیشتر این اندام ها نسبت به اندام تحتانی حین انجام کارها باشد که به تبع آن این اندام ها بیشتر در معرض عوامل خطر اختلالات اسکلتی عضلانی می گیرند در نتیجه زمینه بیشتری برای ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی دارند. یکی از روش های بررسی عوامل خطر ایجاد کننده اختلالات اسکلتی عضلانی اندام فوقانی، روش ارزیابی فعالیت های تکراری شغلی (OCRA) می باشد. این روش یک ابزار آنالیز شغلی بوده و برای انجام ارزیابی کلی و مفید تأثیر عوامل ریسک مختلف بر روی اندام فوقانی (شانه، آرنج، مچ دست، دست و انگشتان) به کار می رود. مطالعه حاضر، با هدف بررسی و ارزیابی ارگونومیکی وضعیت های انجام کار به روش OCRA در شاغلین حرف خیاطی، کفاشی، سراجی و قالیبافی کارگاه های موجود در برخی زندانهای استان تهران انجام پذیرفت. روش بررسی: این مطالعه بهصورت مقطعی و از نوع مطالعات توصیفی ـ تحلیلی میباشد. جامعه هدف جهت اجرای روش پرسشنامهای نوردیک و نیز روش OCRA، 496 نفر مددجوی مرد شاغل در کارگاه های مذکور بود که در روش پرسشنامهای نوردیک چهار شغل خیاطی (203 نفر) کفاشی (211 نفر) سراجی (67 نفر) و قالیبافی (15 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند و در روش OCRA، 17 وظیفهشغلی تجزیه شده از مشاغل خیاطی (7 وظیفه)، کفاشی (5 وظیفه)، سراجی (4 وظیفه) و قالیبافی (1 وظیفه) برای دست راست، همچنین 17 وظیفه شغلی برای دست چپ مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج این بررسی که با استفاده از آزمون های آماری کای اسکوئر، مک نمار ،کروسکال-والیس و tمستقل بدست آمد، عبارتند از: عدم برابری نسبت های شیوع اختلالات اسکلتی ـ عضلانی اندام فوقانی درچهار شغل مذکور (003/0= P Value) ، وجود اختلاف معنی دار بین میانگین شاخص OCRAدر چهار شغل مذکور( 001/0> P Value) و پذیرش وجود ارتباطی معنیدار بین سطح شاخص OCRA و نوع شغل ( 001/0> P Value). نتیجه گیـری: بالاتـرین نمرات شاخص OCRA مربوط به وظیفه شغلی بافت قالی بوده و در مجموع شغل قالیبافی به عنوان خطرناک ترین شغل ارزیابی شد و مشاغل کفاشی، خیاطی و سراجی به ترتیب در رتبه های ریسک پایینتری قرار گرفتند (001/0> P Value).